مارجین تریدینگ چیست و معامله Margin به چه معناست؟
مفهوم اهرم، مارجین و لیکوئید شدن به زبان ساده
در دنیای معاملات حرفه‌ای، بسیاری از تریدرها برای افزایش قدرت خرید و سود خود از ابزاری به نام مارجین تریدینگ (Margin Trading) استفاده می‌کنند.
اما مارجین دقیقاً چیست؟ چطور کار می‌کند؟ و چه ریسک‌هایی دارد؟
در این مقاله به زبان ساده، تمام مفاهیم پایه مارجین تریدینگ را توضیح می‌دهیم.
مارجین تریدینگ چیست؟
مارجین تریدینگ یا معامله با مارجین به معنی استفاده از اعتبار یا قرض از صرافی یا بروکر برای انجام معاملات بزرگ‌تر از موجودی واقعی شماست.
در واقع شما با سپرده‌گذاری مقدار مشخصی سرمایه (مارجین)، می‌توانید چند برابر آن معامله کنید.
مثال ساده:
فرض کنید ۱۰۰ دلار دارید و صرافی به شما اجازه می‌دهد با اهرم (Leverage) 1:5 معامله کنید.
یعنی می‌توانید معامله‌ای به ارزش ۵۰۰ دلار باز کنید.
اگر بازار در جهت پیش‌بینی شما حرکت کند، سودتان ۵ برابر می‌شود؛ اما اگر خلاف جهت حرکت کند، ضررتان هم ۵ برابر خواهد شد.
مارجین (Margin) یعنی چه؟
مارجین در واقع مقدار وثیقه‌ای است که برای باز کردن یک پوزیشن با اهرم باید در حساب خود داشته باشید.
این مبلغ تضمین می‌کند که اگر بازار علیه شما حرکت کند، صرافی بتواند زیان را از مارجین شما جبران کند.
مفهوم لوریج (Leverage) در مارجین تریدینگ
لوریج (Leverage) یا اهرم، نسبت بین سرمایه واقعی شما و حجم کل معامله است.
هرچه اهرم بالاتر باشد، توان معامله‌گری بیشتر، ولی ریسک هم بالاتر می‌رود.
مثال:
| سرمایه واقعی | اهرم | حجم معامله |
|---|---|---|
| 100 دلار | 1:2 | 200 دلار |
| 100 دلار | 1:5 | 500 دلار |
| 100 دلار | 1:10 | 1000 دلار |
مزیت: سود بیشتر با سرمایه کمتر
عیب: افزایش احتمال لیکوئید شدن (از بین رفتن کل مارجین)
لیکوئید شدن (Liquidation) چیست؟
اگر بازار بر خلاف پیش‌بینی شما حرکت کند و زیان از مقدار مارجین شما بیشتر شود، صرافی برای جلوگیری از ضرر خود، معامله را به‌صورت خودکار می‌بندد.
به این اتفاق، لیکوئید شدن (Liquidation) می‌گویند.
یعنی: کل موجودی مارجین شما از بین می‌رود.
به همین دلیل، استفاده از اهرم بالا بدون مدیریت ریسک، یکی از اشتباهات مرگبار تریدرهاست.
انواع مارجین تریدینگ
۱. مارجین ایزوله (Isolated Margin)
در این حالت، فقط مقدار مارجینی که برای یک معامله اختصاص داده‌اید در خطر است.
اگر لیکوئید شوید، فقط همان بخش از سرمایه از بین می‌رود.
۲. مارجین کراس (Cross Margin)
در این روش، کل موجودی حساب برای پوشش ضرر استفاده می‌شود.
اگر بازار خلاف جهت شما برود، ممکن است کل سرمایه‌تان لیکوئید شود.
برای مبتدی‌ها، معمولاً مارجین ایزوله ایمن‌تر است.
مزایا و معایب مارجین تریدینگ
مزایا:
- امکان کسب سود بیشتر با سرمایه کمتر
- دسترسی به موقعیت‌های معاملاتی بزرگ‌تر
- تنوع در استراتژی‌های ترید (Long و Short)
معایب:
- ریسک بالای از بین رفتن سرمایه (لیکوئید شدن)
- نیاز به تجربه و کنترل احساسات
- هزینه بهره یا کارمزد مارجین
تفاوت مارجین تریدینگ با اسپات تریدینگ
| ویژگی | مارجین تریدینگ | اسپات تریدینگ |
|---|---|---|
| مالکیت دارایی | ندارید (با قرض معامله می‌کنید) | مالک واقعی دارایی هستید |
| ریسک ضرر | بالا (احتمال لیکوئید) | محدود به سرمایه واقعی |
| سود بالقوه | بیشتر | کمتر |
| مناسب برای | تریدرهای حرفه‌ای | مبتدی‌ها و سرمایه‌گذاران |
نکات مهم برای معامله مارجین
اهرم پایین انتخاب کنید (مثلاً 1:3 یا 1:5)
همیشه حد ضرر (Stop Loss) تعیین کنید
از مارجین ایزوله برای کنترل ریسک استفاده کنید
فقط با بخشی از سرمایه‌ای که تحمل از دست دادنش را دارید معامله کنید